Nieuwe tentoonstelling ‘Blik’: de conservenindustrie in Beverwijk

IJMOND - De conservenfabrieken boden tussen 1890 en 1960 werk aan honderden Beverwijkers. Op grote schaal verpakten zij groenten en fruit in blik. Thuis zaten hele gezinnen boontjes te doppen. De tentoonstelling ‘Blik’ in Museum Kennemerland gaat over de opkomst, bloei en ondergang van deze tak van industrie. Ook de toekomst komt aan bod.
Vreemd dat Museum Kennemerland nooit eerder een tentoonstelling wijdde aan de zo belangrijke conservenindustrie. Hoog tijd om daar iets aan te doen. Foto’s, verhalen en andere herinneringen zijn er genoeg. De bedrijfstak kwam niet voor niets tot bloei in Beverwijk, destijds het centrum van de tuinbouw bij uitstek. Met overvloedige oogsten aan onder meer aardbeien en sperziebonen.

Al die kostelijke producten hadden een groot nadeel. Ze zijn bederfelijk. Weggooien is natuurlijk zonde, het inmaken in weckpotten is bewerkelijk. De conservenindustrie bood de mogelijkheid om op grote schaal de kostelijke waren met behoud van smaak in te blikken en te exporteren.
De conservenfabrieken Docter en De Bever waren twee grote namen. In totaal waren er dertig kleine en grote fabrieken, met hun hoge beeldbepalende schoorstenen midden in de stad. Zo stond De Bever waar nu winkelcentrum Beverhof is. Onmiddellijk daarachter strekten zich de tuinderijen uit.
In woord en beeld geeft ‘Blik’ een kort overzicht van het ontstaan van de bedrijfstak. Met foto’s en striptekeningen (Eduard van der Pol). Een groot schilderij biedt een fraai kijkje in de keuken. In vitrines staan oude blikken ‘busgroenten’. Blikvanger: een piramide van splinternieuwe blikken, voorzien van historische wikkels.
In de jaren ’60 maakte de tuinbouw plaats voor woonwijken en bedrijven. Daarmee vertrok zoetjesaan de conservenindustrie. Inmiddels herinnert in Beverwijk weinig of niets aan deze bedrijvigheid. Wel produceert Tata Steel nog steeds blik in de IJmond: een ideaal, want makkelijk recyclebaar en dus duurzaam verpakkingsmateriaal.
Blik blijft actueel. Sterker, Tata Steel presenteert in het museum een nieuwe type blik met kunststofbekleding en nog betere eigenschappen, een primeur. Een plekje in de expositie krijgt ook Coco Conserven uit Zaandam. Het bedrijf toont een kleine uitstalling van hoogwaardige en verantwoorde culinaire producten. Wat te denken van ingeblikte gekonfijte Hollandse gans?
De tentoonstelling gaat op zaterdag 23 september open voor publiek en blijft te zien tot eind januari. Openingstijden: zaterdag, zondag en woensdag (14.00 tot 17.00 uur).
Museum Kennemerland, Westerhoutplein (ingang Noorderwijkweg 2a). www.museumkennemerland.nl